Knipsels home

Knipsels over de tweede wereldoorlog

  3. Familiewapen Kleijer Door op

    De achterkant van het hakenkruis

    Ik lees De achterkant van het hakenkruis, ruim 560 brieven uit de archieven van het nationaal socialisme.

    Op pagina 183 vind ik een brief over Rupprecht van Beieren.

    In opdracht van de Führer is de ontzetting uit het staatsburgerschap van ex-kroonprins Rupprecht van Beieren en zijn familieleden uitgesteld tot het einde van de oorlog. Terugkeer naar het rijk is ex-kroonprins Rupprecht van Beieren en diens familie echter niet meer toegestaan.

  4. Familiewapen Kleijer Door op

    De Schalkhaarders

    Ik lees De Schalkhaarders, over de invloed van het naziregime op de Nederlandse politie tijdens de tweede wereldoorlog.

    Op pagina 65 lezen we:

    Toen ik ’s avonds thuis kwam werd ik gearresteerd […] Via Amersfoort ben ik naar Duitsland gevoerd naar Saarbrücken en aldaar te werk gesteld, waarbij ik mij elke week bij de Gestapo moest melden.

    Mijn vermoeden is dat de persoon in kwestie zich moest melden bij Neue Bremm, een kamp van de Gestapo in Saarbrücken. De restanten van dit kamp bezocht ik op 3 augustus 2022.

  5. Familiewapen Kleijer Door op

    Vlamingen aan het Oostfront

    Ik lees Vlamingen aan het Oostfront, over Vlaamse vrijwilligers in dienst van de Waffen-SS.

    Het Vlaams Legioen (Duits: Freiwilligen-Legion Flandern) was een militaire eenheid bestaande uit Vlaamse vrijwilligers die tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de zijde van de Duitsers tegen het Rode Leger van de Sovjet-Unie vochten op het Oostfront.

    Een passage die me opviel vinden we op pagina 133.

    Nog eer ze goed wisten waar links of rechts was, had onze 8,8 cm luchtafweer de twee eersten [T-34 tanks] te pakken. Zij brandden lichterlaaie.

    In onze infanterie, bekeken we mekaar met grote ogen. Het was deze dagen de eerste keer, dat wij onze luchtafweerstukken als artilleriegeschut en nu ook als pantserafweerkanonnen in dichte beschieting aan het werk zagen. Indrukwekkend, die snelle vuurkracht en die trefzekerheid.

  6. Familiewapen Kleijer Door op

    Militracks Overloon 2024

    Op 25 mei 2024 bezocht ik Militracks in Overloon. Het was nat en modderig, en dat maakte het des te mooier! De Kettenkrads waren weer geweldig om te zien, wat een geniaal voertuig.

    Sd.Kfz. 7
    Sd.Kfz. 9 (Famo)
    Sd.Kfz. 164 (Nashorn)
    Sd.Kfz. 2 (Kettenkrad)
    Bergepanzer 38
    Sd.Kfz. 251
    Sd.Kfz. 250
    Sd.Kfz. 250 A
    Pz.Kpfw. IV (Panzer IV)
    Sd.Kfz. 142 (StuG III)
  8. Familiewapen Kleijer Door op

    Tankversperring bij Bunschoten-Spakenburg

    Op 20 mei 2024 bezocht ik de tankversperring op de dijk bij Bunschoten-Spakenburg.

    Tankversperring bij Bunschoten-Spakenburg.
    Tankversperring bij Bunschoten-Spakenburg.
    Fietspad doorkruist de tankversperring bij Bunschoten-Spakenburg.
    Informatiebord bij de tankversperring bij Bunschoten-Spakenburg

    De Grebbelinie is aangelegd in de 17e en 18e eeuw vanaf de Rijn bij Rhenen tot de Zuiderzee bij Spakenburg. Het was een waterlinie met verdedigingswerken zoals forten of batterijen op de hoger gelegen gedeelten en inundatiegebieden, die onder water gezet konden worden. De polder van de gemeente Bunschoten bestond grotendeels uit inundatiegebied.

    In de 20e eeuw waren veel van de oude verdedigingswerken verouderd en gesloopt. Door de aanhoudende dreiging vanuit Duitsland werd rond 1939 de Grebbelinie gemoderniseerd en opnieuw in staat van verdediging gebracht. Op de hoger gelegen Oostdijk werden tankversperringen en loopgraven aangelegd.

    • De vijf aangelegde tankversperringen, ook wel asperges genaamd, bestaat uit betonnen blokken waarin spoorstaven zijn gestoken.
    • Anders dan de reguliere vaste asperges, zijn ze verplaatsbaar en lagen bovenop de dijk in plaats van gedeeltelijk ingegraven in de grond. Hiermee werd voorkomen dat de waterkerende functie van de dijk in gevaar kwam.
    • De asperges konden vijandelijke voertuigen en tanks tegenhouden. De spoorstaven fungeerden als tanden om het naderende voertuig vast te houden en het betonnen blok groef zich aan de achterzijde in door de kracht van de botsing.

    Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de Grebbelinie bij Spakenburg in werking gezet, maar op de Oostdijk is echter niet gevochten omdat Nederland voor die tijd tot capitulatie overging. Na de oorlog is een weg aangelegd op de Oostdijk waarbij twee versperringen ondersteboven aan de kant zijn gelegd. De oorspronkelijke locaties van deze versperringen zijn gemarkeerd op het fietspad.

    Deze monumentale overblijfselen van de Grebbelinie vormen een tastbare herinnering aan de oorlog en haar gevallenen. De Calvijnschool heeft dit monument geadopteerd en haar leerlingen herdenken jaarlijks op deze locatie.

  9. Familiewapen Kleijer Door op

    Krupp K5 spoorwegkanon “Leopold”

    Op 7 mei 2024 bezocht ik museum Batterie Todt in Frankrijk. Buiten het museum staat een Krupp K5 spoorwegkanon opgesteld. Dit exemplaar met de naam “Leopold” is één van twee overgebleven kanonnen.

    De Krupp K5 is een Duits 280 mm spoorweggeschut uit de Tweede Wereldoorlog. Door de Duitsers werd het “Slanke Bertha” genoemd, naar de Dikke Bertha uit de Eerste Wereldoorlog. Het geschut vuurde een granaat van 255 kg af over een afstand van bijna 70 km. Het woog 120 ton, inclusief treinonderstel en was 32 meter lang. Het kanon werd bediend door een ploeg van 10 man. De kanonnen zijn ingezet aan vrijwel elk Europees front.

    Krupp K5 Kanon schuin van voren.
    Krupp K5 Kanon Leopold zijkant.
    Krupp K5 kanon schuin van voren.
    Verschillende granaten.
    Kamer van het Krupp K5 kanon.
    Gewicht des wagens 210.000kg.
    Draaistel met 6 assen.
    Leopold.
    Krupp K5 kanon schuin van achteren.
    Takel voor granaten.
    Achterkant Krupp K5 kanon.
  10. Familiewapen Kleijer Door op

    Duitse radarstelling Hase – 2

    Op 6 april 2023 bezocht ik opnieuw restanten van de Stellung Hase. Ten zuiden van Harderwijk, aan de oostkant van de A28, ligt het fundament van een Y-peiler radiotoren (gps 52.33037, 5.58935).

    De twee radiotorens waren gefundeerd op acht betonnen poeren. Uit historische bronnen en veldwaarnemingen zijn in Nederland alleen Y-peilers met vier betonnen poeren bekend. De fundering van de radiotorens is mogelijk afgekeken bij FLAK-torens (luchtafweergeschut) die gefundeerd waren met acht poeren, of ze werden hergebruikt, nadat ze eerst als FLAK-toren in gebruik waren. Tussen de poeren van de torens zijn fundamenten gevonden van een kleine betonnen radiohut. Daar werden ontvangen radiosignalen verwerkt. De torens stonden minstens 250 meter uit elkaar, om storing te voorkomen. Op basis van de in 2019 opgegraven funderingen en luchtfoto’s uit de oorlogsjaren, waren ze 12 tot 15 meter hoog.